Bệnh Parkinson là gì? Mức độ nguy hiểm ra sao?

Hiện nay nhiều người vẫn chưa biết bệnh Parkinson là gì? Bởi căn bệnh Parkinson là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi hơn. Cần hiểu rõ về bệnh hơn để điều trị kịp thời, vì sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm nếu phát hiện trễ.

Đây là một chứng bệnh gây ảnh hưởng cao đến khả năng vận động. Khi mắc bệnh bệnh, người bệnh sẽ dần mất khả năng giữ thăng bằng và kiểm soát cơ bắp. Vậy bệnh Parkinson là gì, làm sao để phát hiện sớm và giảm bớt độ nguy hiểm khi mắc phải. Bài viết sau đây sẽ giải thích tường tận những thắc mắc đó cho bạn.

Bệnh Parkinson thường mắc phải ở người lớn tuổi

1. Bệnh Parkinson là gì?

Bệnh Parkinson là hội chứng rối loạn cấp cao của hệ thần kinh có ảnh hưởng đến vận động, bệnh sẽ xảy ra khi một nhóm tế bào trong não bị thoái hóa. Khi các tế bào não không còn khả năng kiểm soát được vận động của cơ bắp, người bệnh sẽ cử động chậm chạm, đi đứng khó khăn, tay chân run cứng. Bệnh được tìm ra bởi một bác sĩ người Anh, sống ở London mô tả lần đầu tiên vào năm 1817, ông tên là James Parkinson. Từ đó về sau, người ta lấy tên ông đặt tên căn bệnh đó.

Căn bệnh này xảy ra ở nam giới nhiều hơn so với phụ nữ, bệnh thường khởi phát lúc 60 tuổi, và sẽ có những dấu hiệu sớm ở độ tuổi 50. Tuy vậy, trong những năm gần đây, số trường hợp bệnh nhân trên 35 tuổi có dấu hiệu sớm của bệnh đã chiếm gần 10%. Khi mắc bệnh Parkinson, người bệnh sẽ gặp trở ngại trong sinh hoạt và công việc hằng ngày, tuy nhiên đây không phải là một bệnh nguy hiểm chết người. Bệnh tăng dần từ và không ngừng, nhưng với thuốc, phần lớn bệnh nhân vẫn sẽ duy trì được cuộc sống và công việc trong nhiều năm.

Bệnh Parkinson thường do tình trạng tế bào chết ở não gây nên

2. Nguyên nhân gây nên bệnh Parkinson là gì?

Bệnh Parkinson đã được kiểm chứng là do các tế bào thần kinh nhất định (neuron) trong não dần dần chết đi gây ra. Hậu quả là nhiều triệu chứng biểu hiện do mất tế bào thần kinh sản xuất ra một chất bên trong não của bạn được gọi là dopamine. Khi nồng độ dopamine giảm, hoạt động não sẽ bất thường, dẫn đến bệnh Parkinson. Có 3 yếu tố chính là nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh là yếu tố di truyền, các yếu tố từ môi trường và tiếp xúc nhiều với các chất độc hại.

Ngoài ra, khi được kiểm tra kỹ lưỡng, các bác sĩ cũng sẽ để ý thấy một số thay đổi trong não của bệnh nhân Parkinson. Các thay đổi như sau:

• Xuất hiện các khối Lewy: Khi các khối vật chất này xuất hiện trong tế bào não chính là dấu hiệu của bệnh Parkinson đã phát triển. Các khối vật chất này tên là Lewy. Nhiều nhà khoa học cho rằng chúng là tác nhân chính gây nên bệnh.
• Có chất alpha-synuclein trong thể Lewy: Thể Lewy chứa rất nhiều chất, nhưng có một chất rất quan trọng là protein tự nhiên và phổ biến tên alpha-synuclein (A-synuclein). Chất này hiện diện trong tất cả những thể Lewy trong các khối u mà tế bào không tiêu diệt được. Những nhà nghiên cứu bệnh Parkinson gần đây đã tập trung nghiên cứu vấn đề này.
• Một số yếu tố khác gây ra: Tuổi tác (ở người già lượng Dopamine thường có xu hướng giảm), môi trường (những người thường xuyên tiếp xúc với thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu thì có nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao hơn so với người bình thường), chấn thương sọ não (người có tiền sử chấn thương sọ não cũng có nguy cơ mắc phải bệnh này cao), di truyền (nếu trong gia đình có người bị bệnh này ngẫu nhiên, thì bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao)

Người mắc bệnh gặp khó khăn trong vấn đề di chuyển

3. Triệu chứng của bệnh Parkinson là gì?

Những triệu chứng cơ bản thường gặp của bệnh Parkinson: Run, giật, cứng đờ, cử động chậm chạp và rối loạn thăng bằng.

3.1. Run tay chân

Đây là một triệu chứng thường hay gặp, tình trạng run có thể cả ở tay lẫn chân. Khi nghỉ ngơi hiện tượng run biểu hiện rõ hơn. Ví dụ cụ thể: Khi người bệnh để 2 tay nghỉ trên đùi của mình và nói sang chuyện khác một lúc, thì run các ngón tay sẽ rõ hơn và nhiều hơn. Khi bệnh nhân giơ tay cầm nắm giữ lấy một vật gì đó thì run lại giảm đi. Do đó, người ta nói run của bệnh Parkinson là run khi nghỉ ngơi, nó trái ngược với chứng run do bệnh tiểu não hoặc run vô căn.

3.2. Cứng đờ các cơ bắp

Người bệnh sẽ rất khó quay cổ, xoay người, đang ngồi trên ghế đứng dậy, trở mình khi nằm trên giường. Khó làm những cử động khéo léo như bình thường của các ngón tay. Nét mặt ít biểu lộ cảm xúc như người bình thường, đờ đẫn. Dáng người đi hơi còng lưng xuống.

3.3. Vận động rất chậm

Bệnh nhân rất khó khởi động các cử động của mình, mọi việc đều làm rất chậm chạp ví dụ như cài, cắt gọt trái cây, xỏ giầy dép, mở khuy áo. Chữ viết nhỏ dần và viết chậm.

3.4. Rối loạn giữ thăng bằng

Thông thường những phản xạ tự động của cơ thể sẽ từ trong não, giúp chúng ta giữ được thăng bằng khi đi hoặc đứng. Ở những người mắc bệnh Parkinson, những phản xạ tự động này thường giảm hoặc mất, khiến cho người bệnh bị mất thăng bằng. Người bệnh ngồi vào ghế khó khăn, đứng dậy khỏi ghế khó khăn, xoay trở dễ bị té, khi đi dễ bị té ngã. Tình trạng này thường hiếm gặp ở những giai đoạn đầu của bệnh, mà thường gặp ở giai đoạn về sau.

3.5. Các triệu chứng khác

Giọng nói sẽ trở nên nhỏ và khó nghe hơn, gương mặt ít biểu lộ cảm xúc, xảy ra chứng rối loạn giấc ngủ, trầm cảm và lo âu, đau, mệt mỏi. Về sau rối loạn trí nhớ và khó nuốt.

Nhiều triệu chứng bệnh Parkinson gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống

4. Các biến chứng khác của bệnh Parkinson là gì?

Bệnh còn gây ra một số biến chứng khác làm ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày của người mắc bệnh như:

4.1. Vấn đề thị lực

Người mắc bệnh có thể gặp phải các vấn đề về thị lực như suy giảm khả năng nhận biết màu sắc và tầm nhìn. Khi điều này xảy ra có thể làm ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh, khiến người bệnh dễ bị tai nạn hoặc té ngã hơn.

4.2. Rối loạn giấc ngủ

Buồn ngủ quá mức vào ban ngày và khó ngủ vào ban đêm là những triệu chứng rối loạn thường gặp ở những người bệnh Parkinson. Rối loạn giấc ngủ thường xuất phát từ bản thân người bệnh hoặc là do tác dụng phụ từ thuốc gây nên. Một số bệnh nhân còn bị chuột rút chân vào ban đêm, gây ảnh hưởng tới giấc ngủ. Một số loại thuốc điều trị bệnh còn gây ảo giác đánh thức và giấc mơ sáng suốt.

4.3. Suy giảm tình dục

Mặc dù bệnh Parkinson và thuốc điều trị có thể gây hành vi tình dục cưỡng bức, nhưng khi người bệnh mắc phải căn bệnh này, cũng làm cho bản thân cảm thấy tự ti và giảm chức năng tình dục, ham muốn.

4.4. Giảm chức năng khứu giác, vị giác

Giảm cảm giác về mùi vị cũng là một vấn đề thường gặp ở người bệnh Parkinson.

Bên cạnh đó, bệnh Parkinson còn gây ra nhiều sự ảnh hưởng lớn khác đến cơ thể như làm tăng nguy cơ mật độ xương thấp và bệnh loãng xương ở cả hai giới, vì vậy các bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân Parkinson nên đi xét nghiệm loãng xương thường xuyên.

Nếu điều trị tốt sẽ vẫn đảm bảo được chất lượng cuộc sống

5. Bệnh Parkinson có mấy giai đoạn?

Parkinson sẽ tiếp tục phát triển theo thời gian và tuổi tác, và có thể được chia thành nhiều giai đoạn:

5.1. Giai đoạn đầu

Parkinson sẽ gây ra hiện tượng giảm dopamine trong não, bệnh Parkinson sẽ tấn công vào tủy, phần gốc của thân não, sau đó sẽ gây tác động. Và điều này có khả năng gây ra các triệu chứng táo bón và trục trặc về khứu giác. Điều quan trọng, những triệu chứng này có thể đã khởi phát hàng chục năm trước khi có cơn run đầu tiên.

5.2. Giai đoạn 2

Suy giảm các dây thần kinh pontine, do đó ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương của não. Giai đoạn này có thể dẫn đến trầm cảm và rối loạn giấc ngủ, chẳng hạn như ngủ nhẹ, ác mộng, v.v.

5.3. Giai đoạn 3

Các triệu chứng run và cứng dần trở nên trầm trọng hơn, các dây thần kinh não bị tổn thương, ảnh hưởng đến suy nghĩ bình thường. Do bệnh đang tấn công phần não chịu trách nhiệm vận động, và các triệu chứng như nói lắp và chảy nước dãi cũng sẽ xảy ra.

5.4. Giai đoạn 4

Lúc này bệnh Parkinson đã đến giai đoạn nặng và thường kèm theo các triệu chứng sa sút trí tuệ và thường xuyên xuất hiện ảo giác, bất tỉnh và hoàn toàn không thể tự chăm sóc bản thân.

Bệnh Parkinson có mấy giai đoạn?

6. Bệnh Parkinson có di truyền không?

Về mặt lâm sàng, bệnh Parkinson được chia thành bệnh Parkinson đơn lẻ và gia đình. Parkinson gia đình còn được gọi là di truyền. Chỉ có khoảng 10% bệnh nhân mắc bệnh có nền tảng di truyền gia đình, thuộc bệnh Parkinson di truyền. Hầu hết bệnh nhân là bệnh lẻ tẻ và không di truyền.

Đa số bệnh nhân Parkinson khám lâm sàng là người trung niên và cao tuổi, nhóm người này lẻ tẻ chiếm phần lớn, không di truyền. Hiện nay người ta phát hiện có nhiều gen di truyền liên quan đến bệnh Parkinson. Nếu đột biến có thể dẫn đến bệnh Parkinson thì người bệnh có tiền sử gia đình mắc bệnh Parkinson cần xét nghiệm gen liên quan và việc sàng lọc có thể được thực hiện ở giai đoạn sớm.

7. Bệnh Parkinson sống được bao lâu?

Parkinson là một bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến, mặc dù không gây tử vong nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ. Các kho lưu trữ khoa học thần kinh đã nghiên cứu sự sống sót sau sáu năm của gần 140.000 người mắc bệnh parkinson. Trong sáu năm này, 64% bệnh nhân mắc bệnh Parkinson đã tử vong. Sau đó, so sánh nguy cơ tử vong của bệnh nhân Parkinson với những người thụ hưởng Medicare không bị Parkinson hoặc bất kỳ bệnh thông thường nào khác, bao gồm: Bệnh tim hoặc suy tim sung huyết, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư ruột kết, ung thư phổi hoặc ung thư vú, bệnh tiểu đường, đột quỵ, bệnh thận mãn tính, gãy xương hông, chứng mất trí nhớ Alzheimer.

Bệnh Parkinson sống được bao lâu?

Đồng thời, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân Parkinson tương tự như gãy xương hông, bệnh Alzheimer hoặc bệnh tim. Mặc dù tỷ lệ tử vong này cao hơn so với ung thư đại trực tràng, đột quỵ, thiếu máu cơ tim hoặc bệnh nhân mãn tính bị tắc nghẽn, bệnh phổi.

Nó có nghĩa là gì? Điều này có nghĩa là bị Parkinson ảnh hưởng đến tuổi thọ của một người. Nhưng hãy nhớ rằng bản thân Parkinson không gây tử vong. Chính xác hơn, Parkinson gây ra các biến chứng như nhiễm trùng hoặc té ngã, thường dẫn đến tuổi thọ ngắn hơn.

Mặc dù bệnh Parkinson có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ của bạn hoặc những người thân yêu của bạn. Nhưng tin tốt là chất lượng cuộc sống (và có thể là tuổi thọ) có thể được cải thiện nếu được chăm sóc thích hợp. Đảm bảo sắp xếp các đợt điều trị theo dõi thường xuyên với bác sĩ và thực hiện các phương pháp điều trị được khuyến nghị. Chẳng hạn như vật lý trị liệu và y học cổ truyền Trung Quốc, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của bệnh.

8. Mối quan hệ giữa chứng sa sút trí tuệ và tuổi tác

Chứng mất trí nhớ cũng đóng một vai trò quan trọng trong sự sống còn của người bệnh Parkinson. Kết thúc nghiên cứu nói trên, gần 70% bệnh nhân Parkinson đã được chẩn đoán sa sút trí tuệ, và tỷ lệ sống sót của bệnh nhân sa sút trí tuệ thấp hơn những người không bị sa sút trí tuệ. Điều này có nghĩa là những người bị sa sút trí tuệ có nhiều khả năng chết trong vòng sáu năm hơn những người không bị sa sút trí tuệ. Ngoài ra, nghiên cứu khoa học cho thấy sự gia tăng tuổi tác có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong.

Mối quan hệ giữa chứng sa sút trí tuệ và tuổi tác

Điều quan trọng cần nhớ là hiệu suất và sự tiến triển của bệnh Parkinson của một người thay đổi như thế nào và các nhà khoa học thần kinh không thể dự đoán chính xác tuổi thọ của một người. Nói cách khác, không có dấu hiệu hoặc triệu chứng quan trọng nào cho phép bác sĩ dự đoán tuổi thọ một cách hoàn hảo. Sự hiện diện của tuổi già và chứng sa sút trí tuệ chỉ làm tăng nguy cơ tử vong.

9. Những căn bệnh có thể làm tăng nguy cơ tử vong của bệnh Parkinson là gì?

Trong năm trước của bệnh Parkinson, nghiên cứu cũng đã điều tra số lần nhập viện của gần 45.000 bệnh nhân mắc bệnh Parkinson giai đoạn cuối, có nghĩa là vào cuối cuộc đời, lý do nhập viện phổ biến nhất ở bệnh nhân Parkinson giai đoạn cuối là:

• Nhiễm trùng (gần 21% bệnh nhân nhập viện).
• Bệnh tim (18,5%).
• Bệnh phổi không nhiễm trùng (gần 13%).

9.1. Bệnh về dạ dày, đường ruột

Các lý do nhập viện ít phổ biến hơn là các vấn đề liên quan đến dạ dày hoặc ruột, cơ, hệ thần kinh hoặc hệ nội tiết, chẳng hạn như bệnh tiểu đường. Không có gì ngạc nhiên khi nhiễm trùng là trường hợp nhập viện phổ biến nhất trước khi tử vong. Vì bệnh nhân Parkinson rất dễ bị lây nhiễm bởi căn bệnh này. Ví dụ như rối loạn chức năng bàng quang ở bệnh nhân Parkinson làm tăng nguy cơ người bệnh bị rối loạn chức năng bàng quang. Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

9.2. Bệnh về phổi

Ngoài ra, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi ở bệnh nhân Parkinson là 3,8 lần so với dân số chung. Nó cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở bệnh nhân Parkinson. Viêm phổi do hít thở có thể khiến các chất trong dạ dày bị hút vào phổi do khả năng khó nuốt. Cứng cơ có thể cản trở việc loại bỏ đờm và góp phần phát triển bệnh viêm phổi ở bệnh nhân Parkinson.

9.3. Bệnh tim

Tất nhiên, bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu nên không có gì ngạc nhiên khi bệnh nhân Parkinson nhập viện trước khi tử vong. Điều thú vị là các tác giả của nghiên cứu này đã đưa ra giả thuyết rằng một số bác sĩ điều trị bệnh nhân Parkinson có thể nhầm các triệu chứng của bệnh tim hoặc phổi, chẳng hạn như mệt mỏi, suy nhược và khó tập thể dục, với Parkinson.

Những căn bệnh có thể làm tăng nguy cơ tử vong của bệnh Parkinson là gì?

Sau khi tham khảo những thông tin trên, thì chắc hẳn bạn đã hiểu rõ bệnh Parkinson là gì. Căn bệnh này tuy là bệnh mãn tính, nhưng hiện tại không có phương pháp điều trị khỏi. Tuy nhiên chỉ cần người bệnh nghe theo lời chỉ dẫn của bác sĩ thì có thể kiểm soát tốt triệu chứng, vẫn sẽ có được cuộc sống tốt và kéo dài. Ngoài ra để nâng cao sức khỏe của bản thân thì người bệnh vẫn nên vận động nhẹ bằng cách đi bộ và đạp xe đạp hằng ngày để tăng sức đề kháng cho cơ thể tốt hơn mỗi ngày. Bạn có thể tham khảo các thiết bị chăm sóc sức khỏe tại nhà như ghế massage, xe đạp tập, máy chạy bộ... tại website Elipsport.vn.