Suy dinh dưỡng thể marasmus là gì? Dấu hiệu và cách điều trị

Suy dinh dưỡng thể marasmus còn được gọi trong tiếng Việt là suy dinh thể teo đét. Đây là một loại suy dinh dưỡng rất nghiêm trọng ở trẻ, cần được phụ huynh kịp thời phát hiện dấu hiệu để áp dụng cách điều trị sớm như hướng dẫn sau.

Suy dinh dưỡng thể teo đét là hậu quả của chế độ ăn thiếu đạm, thiếu calo trong thời gian dài. Từ đó, khiến trẻ không có đủ dưỡng chất để phát triển cơ, xương, khớp. Dẫn tới, trẻ học tập, tiếp thu, vui chơi,... đều giảm khả năng so với bạn cùng trang lứa.

Suy dinh dưỡng thể marasmus

Trẻ bị suy dinh dưỡng thể teo đét

1. Suy dinh dưỡng thể marasmus là gì?

Suy dinh dưỡng thể marasmus là tình trạng suy dinh dưỡng trầm trọng mà trẻ em có cân nặng ít hơn 60% hay giảm tới -4SD so với trẻ đồng tuổi bình thường. Trẻ gầy đét, da bọc xương, không có mỡ quanh mông, má, đùi, tay,... do thiếu đạm. Khuôn mặt nhăn nheo như người già do không có mỡ dưới da mặt.

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ suy dinh dưỡng thể marasmus

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa, có thể bị tiêu chảy nhẹ cho tới nặng hoặc đi ngoài phân sống, lỏng.
Trẻ thường xuyên mệt mỏi, sợ ánh sáng, không thích vui chơi ngoài trời.
Trẻ ít nước mắt, nước tiểu ít do thiếu vitamin B1.
Trẻ có thể thèm ăn hoặc chán ăn.
Da bong tróc, bong vẩy, sần sùi do thiếu vitamin A.
Trẻ thường bị đau nhức, mỏi toàn thân, vàng răng, lợi sưng đỏ do thiếu vitamin C.
Trẻ hay quấy khóc đêm, ngủ chập chờn, giấc ngủ không sâu do thiếu vitamin B6, vitamin K.
Trẻ thường bị đổ mồ hôi trộm, tóc rụng hình vành khăn, chậm biết bò, răng mọc chậm do thiếu vitamin D.

Suy dinh dưỡng thể marasmus

Trẻ da bọc xương, cân nặng sụt giảm nghiêm trọng

3. Nguyên nhân trẻ suy dinh dưỡng thể marasmus

Trẻ sơ sinh không được nuôi bằng sữa mẹ hoặc không uống đủ sữa công thức thay thế sữa mẹ trong những tháng đầu đời.
Trẻ sơ sinh được bú mẹ hoàn toàn dù đã qua 4 tháng tuổi. Trẻ từ 4 tháng tuổi nếu chỉ bú mẹ không đảm bảo có đủ lượng đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất cần thiết để phát triển chiều cao, cân nặng, trí tuệ,...
Hoặc trẻ có được cho ăn dặm từ tháng thứ 4 trở đi nhưng chỉ được ăn cháo loãng, bột, pha,... Trong thức ăn dặm không thêm thịt, cá, trứng, rau, dầu ăn.
Trẻ mắc bệnh tiêu chảy, nôn mửa, sôt kéo dài,... không được điều trị dứt điểm dẫn tới hao hụt năng lượng trong cơ thể.

Việc ăn thiếu chất, tiêu hao năng lượng thời gian dài khiến cơ thể trẻ suy kiệt, sút cân để duy trì sự sống. Cuối cùng dẫn tới suy dinh dưỡng thể marasmus chỉ còn da bọc xương.

Suy dinh dưỡng thể marasmus

Thiếu chất lâu dài dẫn tới suy dinh dưỡng

Sản phẩm gợi ý

4. Biến chứng suy dinh dưỡng gây nên cho trẻ

Trẻ suy dinh dưỡng thể teo đét dễ dàng mắc bệnh tiêu chảy, viêm phổi.
Não và hệ thống thần kinh bị ảnh hưởng, dẫn tới trẻ chậm phát triển trí tuệ, khả năng nhận thức so với trẻ cùng tuổi.
Khả năng lao động, sức khỏe ở tuổi trưởng thành bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Gan dễ bị thoái hóa.
Các tế bào tuyến tụy, niêm mạc ruột bị teo ở trẻ suy dinh dưỡng gây ra các tình trạng bệnh lý về tiêu hóa khi trẻ lớn lên.
Hệ thống cơ tim có thể bị teo, cung lượng tim giảm. Trường hợp nặng trẻ có thể bị đầu chi lạnh, tím, mạch nhỏ khó bắt. Dẫn tới nguy cơ tử vong cao, có thể phục hồi nhưng để lại di chứng.
Hệ thống miễn dịch yếu, tăng tỷ lệ nhiễm khuẩn và mắc các bệnh truyền nhiễm ở trẻ suy dinh dưỡng thể marasmus.
Rối loạn chuyển hóa glucid, lipid, protein, nước và chất điện giải.

Suy dinh dưỡng thể marasmus

Trẻ dễ dàng bị bệnh về tim mạch, gan, phổi,...

5. Điều trị suy dinh dưỡng marasmus

Mặc dù có rất nhiều biến chứng như trên, nhưng phụ huynh không nên quá lo lắng. Lý do là bởi nếu trẻ suy dinh dưỡng thể teo đét được chăm sóc dinh dưỡng và điều trị y khoa tích cực, đúng cách, trẻ có cơ hội hồi phục hoàn toàn. Các phương pháp được áp dụng:

Điều quan trọng là cần cung cấp những kiến thức cần thiết để cha mẹ cũng như người bảo trợ của trẻ hiểu được tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với sự phát triển của trẻ và làm cách nào để chuẩn bị đúng chuẩn một bữa ăn đủ dinh dưỡng. Trẻ suy dinh dưỡng thể teo đét sẽ có thể tăng cân và phát triển bình thường trong một thời gian ngắn nếu được cung cấp đủ: năng lượng, protein, carbohydrate và các dưỡng chất khác.

Bổ sung dinh dưỡng ngay lập tức cho trẻ khi phát hiện bệnh bằng các loại sữa bột tách kem pha với nước sôi. Trong 1 tuần tiếp theo, phụ huynh pha thêm các loại dầu thực vật (như dầu ăn trẻ em, dầu đậu phộng, dầu hạt hướng dương,...) và casein (một loại chất đạm mà trẻ có thể hấp thụ nhanh) vào pha cùng với sữa.
Khi trẻ đã bắt đầu hồi phục dần, bắt đầu cho trẻ ăn 3 bữa chính bằng thực phẩm đảm bảo đủ 4 nhóm chất: tinh bột (cháo, cơm, mì, bánh mì, bún, phở), đạm (thịt, cá xay nhuyễn hoặc xé nhỏ - tùy theo tuổi, trứng đánh bông, các loại hạt, các loại đậu), vitamin và khoáng chất (rau, trái cây), chất béo (dầu ăn).
Trong trường hợp trẻ suy dinh dưỡng thể marasmus bị tiêu chảy thường xuyên, cho trẻ uống nhiều nước lọc, nước dừa, sữa chua, trà hoa cúc, trà gừng, nước chanh, nước trái cây. Chúng vừa cung cấp nước lại giúp bệnh tiêu chảy nhanh khỏi.
Trường hợp trẻ suy dinh dưỡng bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn, cần điều trị bằng kháng sinh và các thuốc khác để loại bỏ tác nhân gây suy dinh dưỡng này.

suy dinh dưỡng thể marasmus

Chú ý dinh dưỡng cho trẻ

6. Phòng ngừa suy dinh dưỡng thể marasmus ở trẻ

Mẹ bầu ngay từ khi mang thai cần được ăn uống đủ chất, ăn đa dạng thực phẩm và đảm bảo có đủ dinh dưỡng cho cả mẹ và bé. Điều này ngăn ngừa trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng bào thai, dẫn tới dễ dàng bị thể marasmus khi lớn hơn.
Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 4 tháng đầu. Tiếp tục cho trẻ bú kéo dài đến 24 tháng tuổi, ít nhất là bú mẹ tới 12 tháng tuổi.
Cho trẻ từ 4 tháng tuổi ăn dặm 2- 3 bữa bằng cháo loãng với thịt/cá và rau củ quả xay nhuyễn, trứng đánh bông và thêm 1 thìa dầu ăn vào mỗi bữa. Nên cho trẻ ăn thêm 1 bữa phụ từ trái cây tươi xay nhuyễn kết hợp cùng sữa mẹ bằng sữa công thức.
Ngay khi phát hiện trẻ bị bệnh (tiêu chảy, ốm, sốt), phải kịp thời điều trị để ngăn nguy cơ trẻ không ăn được mà còn tiêu hoa nhiều năng lượng.
Xây dựng lối sống sạch sẽ như vệ sinh tay sạch sẽ khi nấu ăn, cho trẻ ăn và hướng dẫn trẻ luôn rửa tay trước khi ăn. Thường xuyên dọn dẹp không gian sống, lau chùi đồ chơi của trẻ để ngăn trẻ bị nhiễm khuẩn.

Như vậy, trên đây là những thông tin chi tiết về suy dinh dưỡng thể marasmus mà phụ huynh cũng như những người chăm sóc trẻ cần nắm. Loại suy dinh dưỡng này hoàn toàn có thể chữa khỏi bằng chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp cùng tinh thần lạc quan của cả gia đình.

Elipsport - Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”

Câu hỏi thường gặp

Suy dinh dưỡng thể marasmus là gì?

Suy dinh dưỡng thể marasmus là một loại suy dinh dưỡng cực kỳ nghiêm trọng, khi cân nặng của trẻ ít hơn 60% hay giảm tới -4SD so với trẻ đồng tuổi bình thường.

Suy dinh dưỡng thể marasmus có nguy hiểm không?

Câu trả lời là có. Trẻ bị suy dinh dưỡng thể marasmus có cơ thể gầy yếu, chiều cao hạn chế, trí tuệ chậm phát triển. Nguy cơ nhiễm các bệnh nhiễm trungg, viêm phổi, bệnh tim mạch, bệnh gan,... cao hơn người bình thường.

Suy dinh dưỡng thể marasmus có chữa được không?

Trẻ nếu được chăm sóc dinh dưỡng và điều trị y khoa tích cực, đúng cách, trẻ có cơ hội hồi phục hoàn toàn và không để lại biến chứng.

Tôi phải làm gì khi con tôi bị suy dinh dưỡng thể marasmus?

Hãy bắt đầu cho trẻ uống sữa bột tách kem pha với nước sôi. Trong 1 tuần tiếp theo, phụ huynh pha thêm các loại dầu thực vật và casein vào pha cùng với sữa. Sau một thời gian, phụ huynh cho trẻ ăn cháo nấu với thịt cá, trứng, rau, củ quả, dầu ăn.

Làm thế nào để con tôi không bị suy dinh dưỡng thể marasmus?

Ngay từ khi mang bầu, bạn cần có chế độ dinh dưỡng đủ chất. Khi cho con bú, vẫn tiếp tục ăn uống đủ chất để sữa giàu dinh dưỡng cho con. Cho bé bú hoàn toàn sữa mẹ tới 12 - 24 tháng. Trong đó, từ 4 tháng nên cho bé ăn dặm đủ chất (như hướng dẫn bài này).