Bạn đang tìm hiểu về bida nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Những luật bida lỗ sau đây sẽ giúp bạn học chơi bida dễ dàng hơn, từ đó rút ngắn được rất nhiều thời gian tập luyện cũng như học luật. Đây là bước đầu tiên mà các tân thủ bida đều phải trải qua nếu muốn biết chơi và chơi giỏi bộ môn này, đây cũng là một môn thể thao thi đấu nổi tiếng trên thế giới.
1. Bida lỗ là gì?
Bida lỗ hay còn được biết đến với tên gọi Bida Pool (Pool cue) hoặc Bida túi, là một thể loại Bida chơi trên bàn Bida có tổng cộng 6 lỗ. Mỗi lỗ trên bàn được trang bị một túi để đặt bi, và chúng được đặt dọc theo các cạnh của bàn.
Dựa theo luật lệ và cách chơi, bida lỗ được phân chia thành nhiều nhánh nhỏ khác nhau, trong đó có những phiên bản phổ biến như 8 bóng, 9 bóng, 10 bóng, và Bida 1 túi. Ngoài ra, còn có các biến thể khác như Billiard bank pool, Billiard straight pool, và Snooker.
Bida lỗ là một thể loại Bida chơi trên bàn Bida có tổng cộng 6 lỗ
2. Các kiểu chơi Bida lỗ thường gặp
Bida 8 bi
Đây là dạng Bida lỗ phổ biến nhất, được ưa chuộng vì sự đơn giản, dễ chơi. Trên bàn Bida, đặt một bi cái và 15 bi mục tiêu, được đánh số từ 1 đến 15. Trong số đó, bi từ 1 đến 7 có màu sắc, trong khi bi từ 9 đến 15 có sọc. Mỗi người chơi sẽ lựa chọn một trong hai nhóm bi này và sử dụng cơ để đánh vào bi cái, cố gắng đẩy nhóm bi mình chọn vào các lỗ trên bàn.
Nếu người chơi phạm một trong các lỗi như: Đưa bi của đối thủ hoặc bi cái vào lỗ, hoặc không đưa được bất kỳ bi nào vào lỗ, lượt đánh sẽ chuyển sang đối thủ. Người chơi đầu tiên đánh hết nhóm bi của mình và sau đó đưa bi số 8 vào lỗ cuối cùng sẽ là người chiến thắng trong ván đấu.
Bida 8 lỗ là dạng Bida lỗ phổ biến nhất
Bida 9 bi
Người tham gia Bida 9 bi sẽ bắt đầu với việc đặt một bi cái và chín bi mục tiêu trên bàn bida có sáu túi. Mục tiêu của họ là đánh bi cái sao cho chạm vào một trong những bi mục tiêu, được đánh số thấp nhất và lọt vào túi. Tuy nhiên, việc các bi mục tiêu rơi vào túi không cần phải tuân theo thứ tự số. Trong trường hợp một trong hai người chơi đánh trượt hoặc không đưa được bi vào lỗ, lượt chơi sẽ chuyển sang đối thủ.
Nếu có lỗi xảy ra, ngoài việc mất lượt, cơ thủ tiếp theo cũng có quyền đặt bi cái ở bất kì vị trí nào trên bàn để bắt đầu lượt chơi của mình. Trận đấu kết thúc khi một trong hai người chơi đạt được đủ số ván quy định cho trận đấu.
Bida 9 bi sẽ bắt đầu với việc đặt một bi cái và chín bi mục tiêu
Bida 10 bi
Theo quy tắc, thể thức Bida này giữ nguyên luật chơi tương tự như Bida 9 lỗ, tuy nhiên, mức độ khó và độ phức tạp tăng lên đáng kể. Do đó, Bida 10 bi thường được chơi bởi các cơ thủ chuyên nghiệp hơn, người có kinh nghiệm và kỹ năng cao, thay vì là lựa chọn phổ thông cho những người chơi mới vào môn bida.
Billiard một túi
Billiard một túi là một dạng trò chơi bida khác biệt, trong đó người chơi cố gắng đưa tất cả các bi vào một túi duy nhất để đạt điểm. Khác với các bi với số điểm khác nhau trong các túi khác nhau như trong Bida lỗ truyền thống, Billiard một túi giữ chỉ một túi duy nhất cho mục tiêu.
Quy tắc chơi có thể thay đổi, nhưng điểm chung là người chơi cố gắng đưa bi vào túi đó để tích điểm. Người chơi đầu tiên đạt được số điểm quy định hoặc đưa được tất cả các bi vào túi đều là người chiến thắng. Trò chơi này thường mang đến thách thức và tư duy chiến thuật cho người chơi bida.
Quy tắc chơi có thể thay đổi, nhưng điểm chung là người chơi cố gắng đưa bi vào túi đó để tích điểm
Billiard bank pool
Billiard Bank Pool là một dạng trò chơi bida, một biến thể của bida lỗ. Billiard Bank Pool đòi hỏi người chơi có kỹ thuật đánh và chiến thuật chặt chẽ để sử dụng các cạnh của bàn một cách hiệu quả và đưa bi vào túi theo cách mong muốn.
Quy tắc chơi Bank Pool có thể thay đổi nhưng thường bao gồm các điều kiện sau:
- Người chơi cố gắng đưa một hoặc nhiều bi vào túi thông qua việc đánh bi và gửi chúng chạm vào một hoặc nhiều cạnh của bàn.
- Bi đặc biệt được chọn làm bi mục tiêu, và người chơi phải đưa bi vào túi cuối cùng để đạt điểm.
- Các quy tắc về lỗi và lượt chơi có thể thay đổi tùy theo quy định cụ thể của cuộc đấu hoặc giải đấu.
Billiard straight pool
Billiard Straight Pool (hay còn gọi là 14.1 Continuous Pool) là một dạng trò chơi bida, thường được coi là một trong những thể loại cổ điển và kỹ thuật nhất. Trong Billiard Straight Pool, mục tiêu của người chơi là đạt được một số điểm nhất định thông qua việc đưa các bi vào lỗ. Billiard Straight Pool đòi hỏi sự chính xác, kỹ thuật và chiến thuật để điều khiển bàn và tích điểm một cách hiệu quả.
Dưới đây là một số đặc điểm chính của Billiard Straight Pool:
- Điểm số: Trong mỗi ván đấu, người chơi cố gắng đạt một số điểm nhất định, thường là 100 hoặc 150 điểm. Điều này đòi hỏi người chơi phải liên tục đưa các bi vào lỗ để tích điểm.
- Đặt bi: Một số bi được sắp xếp thành hình tam giác ở giữa bàn. Bi số 1 được đặt ở giữa của tam giác, và bi số 5 ở góc phải dưới của tam giác. Các bi còn lại được đặt ngẫu nhiên.
- Đánh bi: Người chơi cần đánh vào bi số 1 đầu tiên và sau đó cố gắng liên tục đánh các bi khác để tích điểm.
- Phạm lỗi và lượt chơi: Nếu người chơi đánh trượt hoặc không đưa được bi nào vào lỗ, đến lượt đối thủ chơi. Mỗi lượt chơi kết thúc khi người chơi phạm lỗi hoặc không có cơ hội tiếp tục đưa bi vào lỗ.
Mục tiêu của người chơi là đạt được một số điểm nhất định thông qua việc đưa các bi vào lỗ
Snooker
Snooker là một dạng trò chơi bida được chơi trên bàn có kích thước lớn, thường được gọi là bàn snooker. Trò chơi này thường được chơi bởi hai người hoặc hai đội, trong đó mỗi người hoặc đội cố gắng đạt được số điểm cao hơn đối thủ bằng cách đưa các bi vào lỗ trên bàn bida. Snooker là một trò chơi chiến thuật và kỹ thuật, đòi hỏi sự tinh tế trong cách đánh và sắp xếp các bi trên bàn.
Dưới đây là một số đặc điểm chính của Snooker:
- Bi và lỗ: Có tổng cộng 21 bi trên bàn, bao gồm 15 bi đỏ (mỗi bi đánh được 1 điểm) và 6 bi màu (mỗi bi có giá trị điểm khác nhau). Có 15 lỗ trên bàn, trong đó có một lỗ đỏ, một lỗ màu, và 6 lỗ màu khác.
- Bắt đầu: Mỗi ván bắt đầu bằng cầu đầu, trong đó một trong hai cơ thủ phải đánh vào bi đỏ đầu tiên và tiếp tục đưa các bi vào lỗ để tích điểm.
- Cách tính điểm: Mỗi khi người chơi đưa một bi vào lỗ, họ được nhận điểm tương ứng với giá trị của bi. Sau khi đưa hết bi đỏ vào lỗ, người chơi sẽ chuyển sang đánh các bi màu.
- Lượt chơi và phạm lỗi: Người chơi tiếp tục lượt chơi của mình cho đến khi họ không đưa được bất kỳ bi nào vào lỗ hoặc phạm lỗi. Phạm lỗi có thể bao gồm đưa bi đen vào lỗ quá sớm hoặc không đưa bi vào lỗ sau cú đầu tiên.
- Kết thúc ván: Ván chơi kết thúc khi tất cả các bi đỏ và bi màu đã được đưa vào lỗ, và người chơi có điểm cao hơn sẽ chiến thắng ván đó.
Snooker là một dạng trò chơi bida được chơi trên bàn có kích thước lớn
3. Luật chơi bida 15 lỗ
Mục tiêu trận đấu
Bida 15 lỗ tròn được chơi với 15 bi mục tiêu được đánh số từ 1 đến 15 và 1 bi cái. Trong mỗi cú đánh bi cái phải chạm vào bi mục tiêu có số thứ tự nhỏ nhất trên bàn, nhưng bi vào lỗ không cần theo thứ tự trên. Bất kỳ mục tiêu nào được đưa vào lỗ bằng 1 lần bắn hợp lệ đều được tính.
Nếu một người chơi đánh đúng quả bóng mục tiêu vào lỗ, anh ta sẽ thực hiện cú đánh và tiếp tục cho đến khi đánh trượt, phạm lỗi hoặc thắng trận với 61 điểm (hoặc hơn).
Sau cú đánh trượt của cú đánh đầu tiên, người chơi tiếp theo phải bắt đầu lượt của mình từ vị trí của các quả bóng để lại trên bàn. Nhưng sau bất kỳ lỗi nào của người chơi đầu tiên có quyền lựa chọn:
- Tiếp tục chơi với vị trí của các quả bóng do người chơi trước để lại.
- Đặt bi có xếp hạng nhỏ nhất ở cuối bàn và bắt đầu lượt của bạn với bi cái trong tay và sau vạch trên cùng.
Trong mỗi cú đánh bi cái phải chạm vào bi mục tiêu có số thứ tự nhỏ nhất trên bàn
Cách tính điểm theo luật chơi bida 15 lỗ
Luật chơi Bida 15 lỗ đơn giản với việc tính điểm dựa trên việc một bi mục tiêu lọt vào lỗ hợp lệ sẽ mang lại số điểm tương đương với giá trị của bi đó. Ván đấu kết thúc khi một người chơi đạt được 61 điểm hoặc hơn. Nếu cả hai cơ thủ đều đạt 60 điểm sau khi tất cả 15 bi mục tiêu đã vào lỗ, trận đấu được coi là hòa. Trong trường hợp này, phân định người thắng có thể được thực hiện qua các cách sau:
- So sánh chỉ số trung bình của cả hai cơ thủ từ trận đấu trước đó.
- Tiếp tục thi đấu cho đến khi có sự chênh lệch về điểm giữa hai cơ thủ.
- Sử dụng phương pháp bốc thăm để xác định người thắng cuộc.
Cách xếp bi theo luật chơi bida lỗ
Để xếp bi trong trò chơi bida 15 lỗ, bạn cần sử dụng một khuôn hình tam giác. Quá trình xếp bắt đầu từ bi số 1 nằm ở đỉnh của tam giác, đặt ở phía cuối của bàn và các bi mục tiêu khác được xếp theo thứ tự nhất định như hình vẽ. Trận đấu bắt đầu với bi cái trong tay người chơi, sau khi được đặt ngang đầu bàn.
Bạn cần sử dụng một khuôn hình tam giác để xếp 15 bi
Vùng giới hạn trong luật chơi bida lỗ
Ở mỗi góc của bàn bida, có một hình tam giác được vẽ bằng phấn, với độ dài cạnh là 71cm và cạnh ngắn là 35.5cm. Vùng này sẽ hạn chế các cú đánh liên tiếp ghi điểm, do đó, cơ thủ cần chú ý đến những điều sau:
- Khi cả hai bi mục tiêu nằm trong tam giác, thậm chí khi tâm của bi nằm trên đường giới hạn, cú đánh liên tiếp ghi điểm sẽ được coi là "vào" vùng giới hạn.
- Cơ thủ chỉ được phép ghi 1 điểm khi cả hai bi mục tiêu đều "vào" vùng giới hạn. Sau khi ghi điểm thứ hai, cơ thủ phải đưa ít nhất một bi mục tiêu ra khỏi vùng giới hạn.
- Nếu bi mục tiêu rời khỏi vùng giới hạn và sau đó quay lại, cú đánh đó sẽ bắt đầu được tính là "vào".
- Cơ thủ sẽ phạm lỗi luật chơi bida và mất lượt nếu không thực hiện đúng các điều trên.
Cú đánh khai cuộc đúng luật chơi bida lỗ
Người chơi mở đầu bằng cú đánh, nơi bi cái phải chạm vào bi số 1 đầu tiên. Một cú đánh được xem xét là hợp lệ theo luật chơi Billiard khi bi được đưa vào lỗ hoặc ít nhất 4 bi mục tiêu khác chạm vào băng. Nếu cơ thủ đánh bi cái vào lỗ, làm rơi bi khỏi bàn hoặc không đạt được yêu cầu trên, đó sẽ bị tính là một lần phạm lỗi.
Cơ thủ tiếp theo sẽ bắt đầu lượt đánh của mình với bi cái trong tay sau khi được đặt ngang đầu bàn. Nếu bất kỳ bi mục tiêu nào rơi khỏi bàn, cơ thủ tiếp theo có quyền chọn và đặt lại tất cả các bi mục tiêu.
Một cú đánh được xem xét là hợp lệ khi bi được đưa vào lỗ hoặc ít nhất 4 bi mục tiêu khác chạm vào băng
Tiến trình trận đấu bida 15 lỗ
Cuộc đấu bida 15 lỗ sẽ bắt đầu sau cú đánh khai cuộc hợp lệ. Cơ thủ sau khi đã đánh gậy bida, tiếp tục đánh cho đến khi một trong những tình huống sau xảy ra: bi cái hoặc nhiều bi mục tiêu bị đưa vào lỗ, cơ thủ phạm lỗi, hoặc cơ thủ thắng trận đấu. Khi một cơ thủ phạm lỗi, cơ thủ tiếp theo sẽ bắt đầu lượt đánh của mình.
Trận đấu kết thúc khi một trong hai cơ thủ đạt được 61 điểm trở lên hoặc bị truất quyền thi đấu do vi phạm nghiêm trọng.
Các trường hợp vi phạm luật chơi bida 15 lỗ
Có một số trường hợp phạm lỗi khi thực hiện luật chơi bida 15 lỗ:
- Đánh rơi bi khỏi bàn bida.
- Đánh bi khi chưa dừng hẳn (cả bi cái và bất kỳ bi mục tiêu nào).
- Cơ thủ sử dụng cơ khác ngoài đầu da để đánh.
- Chạm vào bất kỳ bộ phận hoặc đồ dùng nào khác vào bi.
- Đánh khi chân không chạm sàn, sẽ bị coi là phạm luật.
- Đẩy cơ (dùng đầu cơ chạm vào bi với lượng thời gian hợp lệ).
- Đánh chạm bi 2 lần.
- Đánh sai bi là cú đánh trái luật, trọng tài và đấu thủ có thể bắt lỗi cú đánh này. Trọng tài chỉ được bắt lỗi sau khi cú đánh đã được thực hiện và những điểm ghi trước khi phạm lỗi vẫn được tính.
Với những vi phạm luật chơi bida 15 lỗ trên, cơ thủ sẽ bị mất lượt chơi. Tuy nhiên, vẫn có một số lỗi không cố ý trong luật chơi bida và được xử lý như sau:
- Bi nhảy lên thành băng rồi quay trở lại bàn vẫn được coi là hợp lệ. Nếu bi vẫn còn nằm lại trên thành băng hoặc bàn, đó sẽ là phạm lỗi và cơ thủ mất lượt.
- Bất kỳ cú đánh nào phạm lỗi do tác động từ bên ngoài sẽ không tính lỗi. Nếu bi bị xê dịch do tác động bên ngoài, bi sẽ được đặt lại và cơ thủ tiếp tục đánh.
- Cú đánh trượt cơ không làm mất lượt của cơ thủ trừ khi phát hiện sắt bịt đầu cơ hay cán cơ đã chạm vào bi cái.
- Cú đánh trượt cơ không phạm lỗi và nếu đánh thành công, điểm vẫn được tính và cơ thủ tiếp tục đánh.
Đánh chạm bi 2 lần được coi là phạm lỗi
4. Luật chơi bida lỗ sọc trơn
Mục tiêu của trận đấu
Bida 8 bi được chơi với 1 bi cái và 15 bi mục tiêu được đánh số từ 1 đến 15. Một người chơi phải đặt vào lỗ 1 nhóm bi được đánh số từ 1 đến 7 (bóng trơn) trong khi người chơi khác phải đặt vào lỗ một nhóm bóng khác được đánh số từ 9 đến 15 (bóng sọc). Người chơi đánh trúng tất cả nhóm bi của mình và sau đó đánh đúng quả bóng số 8 vào lỗ sẽ thắng trò chơi đó.
Người chơi đánh trúng tất cả nhóm bi của mình và sau đó đánh đúng quả bóng số 8 vào lỗ sẽ thắng trò chơi đó
Cú đánh gọi
Trong cú đánh gọi thì bóng và lỗ không cần phải chia một cách rõ ràng (tuy nhiên, trong thực tế, những cú đánh đơn giản và rõ ràng không cần người chơi gọi, còn trong những cú đánh phức tạp thì người chơi bắt buộc phải thông báo trước bi và lỗ được gọi).
Khi gọi cú đánh, không nhất thiết phải ghi rõ các chi tiết như số lần chạm vào băng, chạm bóng. Bất kỳ quả bóng nào được đưa vào lỗ sau một cú đánh trái luật đều không thể được thay thế hoặc đặt lại dù chúng thuộc về người đánh bóng hay của đối thủ.
Cú đánh mở màn không phải là cú đánh gọi. Người chơi trong ván đấu này có thể tiếp tục chơi sau khi đã vào lỗ bất kỳ quả bóng mục tiêu nào trong cú đánh mở hợp lệ.
Thứ tự của cú đánh khai cuộc
Trong bida 8 bóng, người thắng trong mỗi ván đấu sẽ bắt đầu ở ván tiếp theo, trừ khi thuộc vào các quy định được ban tổ chức của môn bida quy định cụ thể như:
- Cơ thủ luân phiên khai cuộc.
- Cơ thủ thua khai cuộc.
- Cơ thủ thắng khai cuộc.
Người thắng cuộc trong ván trước sẽ đánh cú đánh mở màn
Cú đánh hợp lệ
Để khai cuộc đúng luật chơi bida lỗ thì người mở màn phải đánh với bi cái phía sau vạch trên phải làm sao để đưa bi mục tiêu vào lỗ hoặc ít nhất 4 bi mục tiêu chạm vào băng, nếu không thực hiện được các điều trên bị coi là phạm luật. Người chơi tiếp theo có thể lựa chọn giữa việc đồng ý chơi lại với vị trí đang giữ hoặc yêu cầu một quả bóng thay thế để chơi cú đánh mở màn hoặc có thể yêu cầu đối phương bắt đầu lại.
5. Hướng dẫn kỹ thuật đánh Bida lỗ
Cách cầm cơ
Để cầm cơ đúng và chơi tốt nhất, cần chú ý những điều sau:
Hai chân mở ra với độ rộng tương đương với vai. Nếu người chơi thuận tay phải, họ sẽ bước chân trái lên, và ngược lại nếu họ thuận tay trái. Đồng thời, tay cầm gậy sẽ được điều chỉnh để phù hợp với chiều cao của người chơi.
Lưng được giữ thẳng khi cơ thủ cúi người xuống, trong thời điểm này, tay cầm gậy sẽ được đặt vuông góc với mặt bàn bida và thẳng góc với chân sau. Người chơi đưa trọng tâm về phía trước và cúi thấp để có cái nhìn chính xác khi ngắm bi.
Sau đó, người chơi xoay cơ thể và điều chỉnh tay cầm gậy khoảng 30 độ để tạo ra một khoảng trống cho tay cầm gậy. Nếu tư thế là chuẩn, cơ thủ sẽ không để tay chạm vào bên hông của họ.
Lưng được giữ thẳng khi cơ thủ cúi người xuống
Cầu tay
Cầu kê tay:
Cầu tay kê băng là một kỹ thuật được áp dụng khi bi nằm ở gần đường băng và cơ thủ không thể sử dụng các ngón tay để giữ gậy một cách vững chắc. Tùy thuộc vào vị trí cụ thể của bi so với đường băng, có các loại cầu tay kê băng khác nhau.
Cầu tay kê băng là một kỹ thuật được áp dụng khi bi nằm ở gần đường băng
Cầu tay đóng:
- Nắm bàn tay lại và đặt nó lên mặt bàn.
- Mở rộng ngón tay trỏ và ngón cái.
- Co ngón tay trỏ lại để tạo thành một vòng kín.
- Cuối cùng, mở các ngón tay còn lại và duỗi chúng ra để tạo ra cầu tay.
Cầu tay mở:
- Đặt bàn tay xuống, trên bàn bida.
- Thu tay lại thành hình dạng của một chiếc hòn non.
- Di chuyển ngón tay cái để đặt vào khe hở giữa các ngón tay khác, tạo ra một khe để đặt gậy.
- Cuối cùng, trải những ngón tay giữa, làm chúng gần nhau và đưa ngón út ra xa để giữ vững cầu tay. Tay cần được đặt ổn định để cầu tay trở nên chắc chắn.
Kỹ thuật cầu tay cũng rất quan trọng khi chơi Bida
Trên đây là những thông tin về luật bida lỗ thông dụng. Hy vọng bạn đã có những kiến thức cơ bản về bộ môn bida này. Trong bài viết sau, chúng tôi sẽ hỗ trợ cung cấp cho bạn luật bida lỗ đánh bài cực thú vị. Hãy đón xem trên trang Elipsport.vn nhé.
Xem thêm:
Chăm sóc sức khỏe và giảm cân trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết với máy chạy bộ, xe đạp tập và ghế massage của Elipsport. Xem các sản phẩm tại:
- Máy chạy bộ điện: https://elipsport.vn/may-chay-bo-dien/
- Xe đạp tập: https://elipsport.vn/xe-dap-tap-the-duc/
- Ghế massage: https://elipsport.vn/ghe-massage/
Cùng đón đọc những bài viết mới nhất về tập thể dục và chăm sóc sức khỏe tại website: https://elipsport.vn/