Doping là gì? Doping trong thể thao là gì? Vì sao lại bị cấm sử dụng?

Bạn có bao giờ thắc mắc doping trong thể thao là gì chưa? Đây được xem là những chất cấm mà các vận động viên không được sử dụng khi thi đấu. Tại sao lại như vậy? Cùng Elipsport xem bài viết sau đây để biết lý do tại sao sử dụng doping lại bị xem là vi phạm trong thể thao nhé.

1. Doping là gì?

Doping xuất phát từ tên tiếng Anh của chất kích thích là Dope. Thuật ngữ này lần đầu tiên được đưa vào từ điển tiếng Anh vào năm 1889, và nó được định nghĩa là "hỗn hợp các chất dạng thuốc phiện để đua ngựa".Chất kích thích trong y học ban đầu dùng để chỉ các loại thuốc có thể kích thích hệ thần kinh của con người, làm cho con người hưng phấn và cải thiện tình trạng chức năng của họ.

Theo quan điểm của Ủy ban Olympic châu Âu, doping được định nghĩa là việc sử dụng các chất và phương pháp nhằm tăng cường thành tích thể thao một cách giả mạo, gây tổn thương đến tinh thần thể thao chân chính và đến sự lành mạnh của vận động viên về mặt chất lượng, tâm lý, và đạo đức.

Theo quan điểm của Ủy ban Olympic Mỹ, sử dụng doping là hành vi uống hoặc sử dụng bất kỳ chất nào lạ đối với cơ thể với mục đích tăng cường thành tích thi đấu một cách giả tạo và không trung thực của vận động viên.

Tóm lại, doping là việc sử dụng các chất hoặc phương pháp bị cấm trong thể thao với mục đích làm tăng thành tích thi đấu một cách gian lận. Đồng thời, việc sử dụng doping có thể dẫn đến những tác dụng phụ nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí là tính mạng của người sử dụng.

Doping là việc sử dụng các chất hoặc phương pháp bị cấm để tăng thành tích thi đấu một cách gian lận

2. Phân loại doping

Có ba dạng doping phổ biến:

• Doping máu: Sử dụng các hoóc-môn như erythropoietin để kích thích sản xuất hồng cầu, giúp cải thiện quá trình vận chuyển oxy qua hồng cầu.
• Doping cơ: Sử dụng các chất steroid đồng hóa, là những dẫn xuất tổng hợp của testosteron có tính chất tương tự, nhằm tăng cường sức mạnh cơ bắp do kích thích sản xuất hoóc-môn androgen.
• Doping thần kinh: Sử dụng các chất kích thích thần kinh như amphetamin, cocain, với mục đích ngăn chặn cơ bắp khỏi sự kiểm soát và phản hồi của hệ thần kinh, kích thích hoạt động toàn diện của cơ thể.

Có 3 loại doping cơ bản

3. Doping trong thể thao là gì?

Doping trong thể thao đề cập đến việc sử dụng các chất cấm hoặc phương pháp tăng cường hiệu suất để cải thiện khả năng thi đấu. Các chất cấm này có thể là các loại hormone, dược phẩm, hoặc các chất khác mà có thể cung cấp lợi ích cho vận động viên, như tăng cường sức mạnh, sự kiên nhẫn, hoặc khả năng phục hồi nhanh chóng.

Doping không chỉ là vi phạm quy tắc của nhiều tổ chức thể thao quốc tế như Liên đoàn Olympic (IOC) và Cơ quan Chống doping thể thao thế giới (WADA), mà còn đặt ra nguy cơ lớn về sức khỏe của vận động viên. Ngoài ra, việc sử dụng doping cũng là một hình thức gian lận, làm mất đi tính công bằng trong các cuộc thi thể thao.

Các vận động viên dùng doping có thể phải đối mặt với các hình phạt như cấm thi đấu, mất danh tiếng và thậm chí bị tước huy chương và danh hiệu đã đạt được.

Doping trong thể thao là việc sử dụng các chất cấm hoặc phương pháp để cải thiện khả năng thi đấu

4. Doping có phải chất ma tuý không?

Thuật ngữ "doping" và "chất ma túy" đều liên quan đến sử dụng các chất có thể ảnh hưởng đến cơ thể, nhưng chúng đều có định nghĩa khác nhau.

"Doping" thường được sử dụng trong ngữ cảnh của thể thao và đề cập đến việc sử dụng các chất cấm như hormone, steroid, hoặc các chất khác nhằm cải thiện hiệu suất thể thao. Mục tiêu chủ yếu của doping trong thể thao là tăng cường sức mạnh, sự kiên nhẫn, hoặc khả năng phục hồi nhanh chóng.

Trong khi đó, thuật ngữ "chất ma túy" thường được sử dụng để mô tả các chất gây nghiện, thường làm thay đổi tâm trạng và tạo ra tình trạng nghiện. Các chất ma túy có thể là các hợp chất hóa học như heroin, cocaine, marijuana, và nhiều chất khác.

Tóm lại, doping thường liên quan đến việc sử dụng các chất cấm trong thể thao, trong khi "chất ma túy" thường mô tả các chất gây nghiện và thay đổi tâm trạng trong một ngữ cảnh rộng hơn ngoài lĩnh vực thể thao.

Doping không phải là chất ma túy

5. Mục đích của việc cấm doping trong thể thao

Bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên

Việc sử dụng chất kích thích sẽ gây tổn hại đến sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên, nhiều tác hại là suốt đời và không thể cứu vãn được. Vẫn còn nhiều thiệt hại sẽ chỉ rõ ràng sau một vài năm.

Khoa học đã chứng minh rằng việc sử dụng chất kích thích có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên. Những nguy cơ chính của việc sử dụng các chất bị cấm đối với cơ thể con người như sau:

• Xảy ra sự lệ thuộc với thuốc.
• Thay đổi tính cách một cách khá nghiêm trọng.
• Gây ra chức năng bất thường của các tế bào và cơ quan.
• Phản ứng dị ứng và tổn hại đến khả năng miễn dịch.
• Gây ra các bệnh nhiễm trùng khác nhau (như viêm gan và AIDS).
• Suy giảm chức năng sinh sản (liệt dương và vô sinh) và thậm chí thay đổi giới tính.
• Việc sử dụng hormone tăng trưởng có thể gây ra các bệnh ác tính như bệnh gigantism và bệnh bạch cầu.
• Cuộc sống ngắn ngủi và thậm chí đột tử.
• Nhiều thiệt hại sẽ không hiển thị cho đến vài năm sau.

Do đó, để bảo vệ sức khỏe cho các vận động viên, công tác chống doping trong thể thao là cần thiết và quan trọng.

Doping giúp bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên

Duy trì tinh thần thể thao cạnh tranh công bằng

Nguyên tắc cơ bản của đạo đức thể thao là cạnh tranh công bằng và vì thế trong thi đấu đòi hỏi là tính công bằng khi vận động viên tham gia trò chơi. Đây là điều kiện tiên quyết cơ bản để thi đấu thể thao.

Với hành vi sử dụng doping không đúng cách đã che giấu trình độ thực sự của vận động viên, gây cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm mục đích cơ bản của thể thao, hủy hoại cơ bản sự phát triển của thể thao. Cũng bởi vậy mà nếu phát hiện vận động viên sử dụng doping thì sẽ bị hủy các kết quả trước đó ngay lập tức và bị kỷ luật.

Doping cũng làm mất đi tính công bằng khi cạnh tranh trong thi đấu

Duy trì các nguyên tắc cơ bản của huấn luyện khoa học thể thao cạnh tranh

Việc sử dụng chất kích thích đã phá hoại nghiêm trọng các nguyên tắc cơ bản của huấn luyện thể thao thi đấu. Khoa học huấn luyện thể thao thi đấu có những quy luật riêng. Nhưng lạm dụng thuốc làm cho các vận động viên bỏ qua việc nghiên cứu và nắm vững các quy tắc huấn luyện, dẫn đến sai lệch trong nhìn nhận và thực hành.

Sử dụng chất kích thích đã phá hoại nghiêm trọng các nguyên tắc cơ bản của huấn luyện thể thao thi đấu

6. Tác hại của việc sử dụng doping

Sử dụng các chất thuộc nhóm kích thích như amphetamin có thể tăng cường sự tỉnh táo, tập trung, và tạo cảm giác hưng phấn thần kinh. Tuy nhiên, lạm dụng amphetamin trong lĩnh vực thi đấu thể thao có thể mang lại nhiều tác hại đáng kể:

• Tạo ra sự nghiện thuốc.
• Gây mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ.
• Gây trầm cảm hoặc hoang tưởng.
• Gây tổn thương cho não và thận.
• Gây suy tim.
• Tăng nguy cơ đột quỵ.

Sử dụng các chất thuộc nhóm steroid đồng hóa có thể làm tăng khối lượng cơ bắp cho vận động viên. Tuy nhiên, sử dụng lâu dài có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Đối với phụ nữ, có thể xuất hiện hiện tượng nam hóa như giọng nói trầm, nổi mụn, mọc lông, râu, và rối loạn kinh nguyệt. Đối với nam giới, có thể gặp các vấn đề như teo tinh hoàn, suy giảm tinh dịch và liệt dương.

Sử dụng lâu dài các chất chẹn beta có thể dẫn đến những tác hại như giảm huyết áp, rối loạn giấc ngủ, suy tim, và liệt dương. Ngoài ra, sử dụng lâu dài các chất lợi tiểu có thể gây mất cân bằng điện giải, hạ huyết áp, suy tim mạch và thậm chí gây tử vong.

Trong phương pháp doping máu, việc truyền máu có thể tăng nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh viêm gan siêu vi.

Lạm dụng doping sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ

7. Kiểm tra doping là gì?

Kiểm tra doping bao gồm việc thu thập mẫu từ các vận động viên. Sau đó kiểm tra xem các mẫu đó có chứa các thành phần bị cấm hoặc các vận động viên có hành vi bất hợp pháp hay không, từ đó có các biện pháp xử lý phù hợp. Quá trình này dựa trên kết quả của một trong hai loại thử nghiệm sau:

Thử nghiệm liên sự kiện

Thử nghiệm liên sự kiện là thử nghiệm được thực hiện từ 23:59 ngày trước trận đấu cho đến khi kết thúc ngày thi đấu của vận động viên và quá trình thu thập mẫu có liên quan trực tiếp đến sự kiện.

Thử nghiệm ngoài sự kiện

Thử nghiệm ngoài sự kiện đề cập đến việc phát hiện các vấn đề trong tất cả các khoảng thời gian ngoại trừ thời gian của sự kiện.

Có 2 cách thử nghiệm doping trước khi thi đấu

8. Doping có trong thực phẩm nào?

Doping không phải là một thành phần chính có thể tìm thấy trong thực phẩm thông thường. Thuật ngữ "doping" thường được sử dụng để mô tả việc sử dụng các chất cấm như hormone, steroid, hoặc các chất khác nhằm cải thiện hiệu suất thể thao. Tuy nhiên, có một số trường hợp với những chất béo và chất kích thích có thể bị chứa đựng trong các sản phẩm thực phẩm hoặc thực phẩm bổ sung mà mọi người thường sử dụng. 

• Không có gì đảm bảo rằng thịt là an toàn tuyệt đối, vì chúng có nguy cơ tiếp xúc với clenbuterol. Nguy cơ đến từ các loại thịt như thịt lợn, thịt bò, thịt cừu, giăm bông, xúc xích,... Có thể hiểu rằng tất cả các loại thịt đều không được phép để các vận động viên tự ăn từ nguồn bên ngoài.
• Theo báo chí đưa tin, hạt sen có chứa este axit béo β-sitosterol, thuộc nhóm steroid, nếu ăn đủ lượng thì chúng hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật. Chất flavonoid trong tâm hạt sen là xeton, có tính kích thích cai. Bên cạnh đó trong hạt sen còn có một lượng lớn chất kiềm, chất kiềm có thể gây ra sự cân bằng ion kali và natri bên trong và bên ngoài sợi thần kinh, do đó làm thay đổi trạng thái thần kinh từ nghỉ ngơi sang phấn khích.
• Cam thảo là một loại thuốc và một số thành phần trong nó có thể kích thích hệ thần kinh trung ương của các vận động viên.
• Axit sunfuric và cafein trong nước giải khát Red Bull cũng sẽ có tác dụng kích thích thần kinh tương tự.

Thức uống tăng lực như Red Bull sẽ bị cấm dùng trong thể thao

Trên đây là những thông tin liên quan đến doping và doping trong thể thao mà bạn có thể quan tâm. Nếu bạn là một vận động viên thì những điều này cần phải hiểu rõ để tránh tương lai thi đấu bị hủy hoại nhé. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn và hẹn gặp lại trong các bài viết sau!

Xem thêm:

• Thả lỏng cơ thể sau khi tập thể thao có tác dụng gì?
• Làm thế nào để thức hiện bài tập Plank cho nữ hoàn hảo và chuẩn xác nhất
• Những bài tập cho vai nhỏ nữ giới nên biết

Sản phẩm gợi ý

-15%

25.000.000^đ 29.500.000^đ

Máy chạy bộ ELIP Amazon (Động cơ AC)

5

27 đánh giá (27)

Đã bán: 1395

-27%

14.500.000^đ 19.750.000^đ

Máy chạy bộ ELIP Allias

5

51 đánh giá (51)

Đã bán: 1971

-26%

5.250.000^đ 7.100.000^đ

Xe đạp tập ELIP Whitney

5

149 đánh giá (149)

Đã bán: 2472

-15%

2.900.000^đ 3.400.000^đ

Xe đạp tập tổng hợp ELIP Ver 1

5

253 đánh giá (253)

Đã bán: 3396

-22%

16.850.000^đ 21.500.000^đ

Máy chạy bộ ELIP Oscar - Black

5

100 đánh giá (100)

Đã bán: 1262

Tin liên quan

Tổng hợp luật bida lỗ chi tiết cho người mới bắt đầu

Hướng dẫn cách chơi bida lỗ cho người mới bắt đầu và những lưu ý

Billiard là gì? Bida có mấy loại và đặc điểm mỗi loại như thế nào?

Luật bóng chày đơn giản, dễ hiểu nhất cho người mới

Hướng dẫn cách đánh bóng chày đúng, cơ bản cho người mới bắt đầu

Đánh cầu lông mỗi ngày có tăng chiều cao không?

Elipsport - Thương hiệu thể thao tại nhà với các dòng sản phẩm như: Máy chạy bộ, xe đạp tập, ghế massage… được khách hàng tin dùng hiện nay. Hệ thống cửa hàng tại 63 tỉnh trên toàn quốc. CEO Elipsport với phương châm: “Sức khoẻ cho người Việt là mục tiêu của cuộc đời tôi.”