Cũng như luật chơi của các bộ môn thể thao khác, luật thi đấu cầu lông được hình thành giúp bạn làm chủ trận đấu và dễ dàng giành được chiến thắng. Bên cạnh đó, luật cầu được đặt ra để đảm bảo tính công bằng cho trận đấu, giữ được tinh thần thể thao. Vậy, cùng Elipsport xem qua luật cầu lông cơ bản thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. Giới thiệu bộ môn cầu lông
Cầu lông là môn thể thao được phát minh vào những năm 1800, với luật chơi khá dễ cùng những quy tắc đơn giản. Cầu lông là môn thể thao có thể chơi đơn hoặc đôi trong một sân có kích thước chuẩn và trở thành môn thể thao chính thức tại Olympic năm 1992.
Hiện nay, ở các giải đấu quốc tế đều có tổ chức bộ môn cầu lông. Bên cạnh đó, cầu lông cũng là môn thể thao thích hợp cho những người mới bắt đầu tập thể thao.
Bộ môn cầu lông
2. Luật thi đấu cầu lông về sân cầu và dụng cụ
Luật thi đấu cầu lông quy định sân phải có kích thước chuẩn với trận đánh đôi độ dài đường chéo 14,723m và trận đánh đơn là 14,336m. Các kích thước này được xác định bởi những đường biên chiều rộng 40mm. Sân thi đấu cầu lông thường sử dụng thảm nhựa có màu xanh lá và độ dày tùy loại từ 4.5mm đến khoảng 5.0mm. Thêm vào đó, bề mặt thảm thường được thiết kế bằng chất liệu nhám giúp chống trơn trượt.
Quy định về kích thước chuẩn cho sân cầu lông
Đối với phần cột lưới, luật thi đấu cầu lông quy định chiều cao là 1,55m, chắc chắn và phần phụ kiện lẫn phần cột của lưới phải nằm ngoài sân. Cột lưới đặt ngay trên đường biên bất kể trận thi đấu đôi hay đơn. Chất liệu của lưới được làm từ sợi nylon, mềm và màu đậm, các mắt lưới khoảng từ 15 - 20mm. Đỉnh lưới phải được nẹp bằng kẹp trắng, dây lưới (dây cáp lưới) phải căng chắc chắn và ngang bằng với đỉnh hai cột lớn.
2.1. Quả cầu lông được quy định như thế nào?
Quả cầu lông được sản xuất từ chất liệu tự nhiên hoặc tổng hợp, để có đường bay chuẩn xác và đế quả cầu có chất liệu từ bần và có độ đàn hồi cao. Quả cầu trong môn cầu lông thường có hai loại chính:
- Cầu lông vũ: Gồm 16 lông vũ đồng dạng, có độ dài từ khoảng 62 đến 72mm gắn vào đế cầu. 16 lông vũ này sẽ được cố định bằng chỉ hoặc các vật liệu khác thích hợp sao cho đỉnh lông vũ phải nằm trên vòng tròn có đường kính từ 58 - 68mm và đế cầu cũng phải có hình tròn, đường kính 35 - 28mm. Thông thường trọng quả cầu là 4,74 - 5,5gr.
- Quả cầu không có lông vũ: Loại quả cầu này được sản xuất với vật liệu tổng hợp.
Quả cầu lông
2.2. Luật quy định về vợt cầu lông
Kích thước vợt theo luật thi đấu cầu lông không được vượt quá 680mm tổng chiều dài và không quá 230 tổng chiều rộng. Một cây vợt đạt chuẩn sẽ bao gồm các bộ phận sau: Cán vợt, thân và cổ vợt và khung đan lưới. Lưới của vợt cầu lông được yêu cầu thiết kế bằng phẳng gồm các dây đan xen kẽ, đồng nhất. Vùng lưới trên vợt không được vượt quá 280mm tổng chiều dài lẫn 220mm cho tổng chiều rộng.
Vợt cầu lông
2.3. Cách tính điểm của luật thi đấu cầu lông
Một trận đấu cầu lông diễn ra bao gồm 3 hiệp đấu. Để dành được chiến thắng toàn trận, bạn phải thắng 2/3 hiệp trước đối thủ. Ở mỗi hiệp, bên nào đạt được 21 điểm trước sẽ giành chiến thắng chung cuộc. Trong trường hợp tỉ số 20 đều thì bên nào tạo được cách biệt 2 điểm trước thì sẽ dành chiến thắng. Nếu tỷ số 29 đều thì ai ghi điểm thứ 30 trước sẽ giành thắng chung cuộc.
Cách tính điểm trong các trận thi đấu như thế nào?
2.4. Luật giao cầu trong trận đấu
Khi giao cầu, cả hai bên đều sẽ phải trong tư thế sẵn sàng. Với bất kì sự việc trì hoãn nào xảy ra trong lúc giao cầu sẽ được xem là phạm luật thi đấu cầu lông. Khi giao cầu, người giao và người đón cầu phải đứng chéo ô sân nhau, và không được giẫm lên đường biên.
Quả cầu trước khi được giao đi phải ở dưới thắt lưng người giao cầu. Khi phát lực, thân vợt của bên giao cầu cần phải hướng xuống dưới và vợt của người giao chuyển động liên tục kể từ lúc bắt đầu giao cho đến lúc đánh. Trong mỗi trận đấu cầu lông chuyên nghiệp, sẽ có trọng tài giám sát kỹ các bước thực hiện phải đúng chuẩn theo quy định.
2.5. Luật chọn sân, chọn cầu trước mỗi trận đấu
Trước khi bắt đầu trận đấu, trọng tài sẽ tung đồng xu hoặc đặt úp giữa quả cầu cân bằng trên mép lưới xem cầu rơi bên phần sân của ai để xác định quyền chọn sân hoặc giao cầu
Trong các giải phong trào, giải học sinh, trọng tài sẽ đặt úp giữa quả cầu cân bằng lên mép lưới trên sân, cầu rơi bên phần sân của ai trước người đó sẽ được chỉ định quyền chọn sân hay chọn cầu trước, bên còn lại sẽ chọn phần còn lại.
2.6. Đổi sân trong luật chơi cầu lông
2.7. Lỗi trong luật chơi cầu lông
- Giao cầu không đúng luật hoặc cầu bị mắc trên lưới.
- Quả cầu rơi ngoài khu vực sân được ngăn cách bởi các đường biên, cầu bay xuyên qua hoặc dưới lưới, bay không qua lưới, cầu chạm trần hoặc chạm vào cổ động viên đều bị coi là phạm lỗi.
- Đánh cầu lỗi 2 lần liên tiếp bởi cùng một vận động viên
- Lỗi chạm lưới hoặc sử dụng vợt bên phần sân của đối thủ.
- Xâm phạm sân đối phương ở dưới lưới khiến đối phương mất tập trung hoặc cản trở trận đấu.
- Làm đối thủ mất tập trung bằng hành động, cử chỉ gây ảnh hưởng đến trận đấu.
Một số lỗi trong luật chơi cầu lông
2.8. Luật giao cầu lại
Việc giao cầu lại sẽ được trọng tài chính quyết định hoặc trong trường hợp giao cầu khi đối phương chưa chuẩn bị sẵn sàng. Ngoài ra trường hợp cả 2 bên đều phạm lỗi khi giao cầu hoặc sau khi cầu được đánh trả, quả cầu bị mắc trên lưới và bị giữ lại đều được giao cầu lại.
2.9. Luật cầu ngoài cuộc
2.10. Thi đấu liên tục, lỗi tác phong, đạo đức và hình phạt
- Thi đấu phải liên tục: Khi quả giao cầu đầu tiên cho đến khi trận đấu kết thúc, các quãng nghỉ không quá 60 giây trong một ván khi một bên ghi được 11 điểm. Không quá 120 giây giữa các ván đấu.
- Ngừng thi đấu: Khi tình thế bắt buộc không nằm trong kiểm soát của vận động viên hoặc trường hợp đặc biệt, trọng tài chính cho ngừng thi đấu một khoảng thời gian để suy xét.
- Trì hoãn trận đấu: Chỉ có trọng tài chính được quyền quyết định trì hoãn, không được dùng quyền này để giúp vận động viên hồi phục thể lực hay nhận sự chỉ đạo của huấn luyện viên
- Chỉ đạo và rời sân: Trong một trận đấu, chỉ khi cầu không trong cuộc, vận động viên mới được phép nhận chỉ đạo và không vận động viên nào được phép rời sân nếu chưa được sự cho phép của trọng tài và các quãng nghỉ.
- Lỗi của vận động viên: Một vận động viên không được phép cố tình gây trì hoãn hoặc ngừng thi đấu, cố tình sửa hoặc phá hỏng quả cầu. Có tác phong hay thái độ xúc phạm, phạm lỗi tác phong đạo đức trong cầu lông.
- Hình phạt từ trọng tài chính: Trọng tài có quyền cảnh báo hay phạt lỗi nếu đã cảnh báo trước đó. Khi phạm lỗi liên tục, trọng tài sẽ phạt lỗi và có thể bị truất quyền thi đấu bởi quyết định của tổng trọng tài.
2.11. Trọng tài và khiếu nại
Trọng tài chính là người có quyết định nhiều nhất trong mỗi trận đấu - họ có nhiệm vụ thi hành và duy trì luật cầu lông, kịp thời hô "Lỗi" hoặc "Giao cầu lại". Đưa ra quyết định về bất cứ khiếu nại nào liên quan đến điểm tranh chấp.
3. Luật Cầu lông đôi
3.1. Quy tắc ngẫu nhiên
Trong luật cầu lông đôi, người chơi sẽ tung đồng xu ngẫu nhiên trước khi bắt đầu để quyết định quyền giao cầu. Đội thắng hiệp đấu trước đó sẽ được quyền giao cầu trước cho trận đấu tiếp theo.
3.2. Biên
Bên giao cầu phải giao cầu trong phạm vi biên trắng của phía đối thủ theo đường chéo và đảm bảo cầu rơi trong khu vực này. Sau khi bên đỡ đỡ cầu, người chơi có thể đánh cầu ở mọi nơi trong sân.
Biên
3.3. Luật phát cầu lông đôi
So với luật giao cầu lông đơn, thể thức đánh đôi khá phức tạp, do hai thành viên trong một đội đều có thể có quyền giao cầu. Nguyên tắc chung là trận đấu luôn bắt đầu từ sân bên phải. Thứ tự giao cầu phụ thuộc vào điểm số chẵn hay lẻ, tương tự như đối với thể thức đánh đơn.
3.4. Phạm lỗi trong cầu lông đôi
Khi giao cầu, bạn cần đảm bảo cầu rơi bên trong phạm vi giao cầu. Nếu cầu bay vượt vạch trắng trên sân, đối thủ sẽ ghi điểm. Mỗi bên chỉ có một lượt giành cầu, với một trong hai người chơi thực hiện đánh cầu. Đuôi cầu vô tình chạm vào tay vẫn có thể bị tính là phạm lỗi. Ngoài ra, chỉ người đỡ cầu mới được phép đánh trả cú giao cầu hướng tới họ.
3.5. Quy cách tính điểm trong cầu lông
Quy cách tính điểm trong cầu lông
Quy ước tính điểm trong cầu lông như sau:
- Một trận đấu cầu lông bao gồm 3 hiệp đấu, mỗi hiệp 21 điểm. Để giành chiến thắng trong cầu lông bạn phải thắng 2 trong số 3 hiệp đấu.
- Mỗi lần giao cầu là một lần tính điểm. Bên thắng ghi 1 điểm.
- Khi tỷ số đạt mốc 20 - 20, đội dẫn trước 2 điểm sẽ thắng.
- Khi hai đội không phân định được thắng thua, hiệp đấu mở rộng đến tối đa 30 điểm, khi tỷ số là 29 - 29, đội ghi điểm thứ 30 trước sẽ thắng.
- Đội thắng sẽ giành quyền giao cầu ở lượt tiếp theo.
3.6. Nghỉ giữa hiệp
Người chơi hoặc vận động viên được nghỉ 2 phút giữa mỗi hiệp và 1 phút trong hiệp khi chạm mốc 11 điểm.
3.7. Quy tắc đổi sân
Theo luật chơi cầu lông đôi, người chơi từ các đội sẽ đổi sân ở các thời điểm sau:
- Khi kết thúc hiệp đấu đầu tiên.
- Khi kết thúc hiệp đấu thứ hai và sắp vào hiệp thứ ba.
- Trong hiệp đấu thứ ba nếu người chơi/đội đầu tiên ghi được 11 điểm.
Luật chơi cầu lông đôi
- Cách chơi cầu lông đúng kỹ thuật là như thế nào?
- Cầu lông là gì và lợi ích của việc chơi cầu lông
- Ý nghĩa của cầu lông và lợi ích tuyệt vời khi chơi.